بررسی بیان ژن کانابیدیولیک اسید سنتاز (cbda synthase) در حضور الیسیتورهای مختلف در گیاه شاهدانه (cannabis sativa)

شاهدانه با نام علمی cannabis sativa گیاهی علفی، یکساله و دوپایه می باشد که متعلق به خانواده cannabaceae می باشد. این گیاه علاوه بر خاصیت روان گردانی، دارای خواص درمانی متعددی می باشد. شاهدانه دارای مواد متابولیکی متعددی می باشد که مهم ترین آنها دلتا 9-تتراهیدروکانابینولیک اسید (thca)، کانابیدیولیک اسید (cbda) از گروه کانابینوئیدها می باشد. بررسی محققان نشان داده است که cbda دارای خاصیت ضدسرطان سینه می باشد. تاکنون در مورد شاهدانه بومی ایران و کانابینوئیدها تحقیقات بسیار اندکی صورت گرفته است. لذا در این تحقیق بیان ژن کانابیدیولیک اسید سنتاز را در حضور الیسیتورهای عصاره مخمر، سولفات مس و اشعه ماورا بنفش (uv-b) مورد بررسی قرار دادیم. بذور شاهدانه در گلدان کشت شد. پس از 45 روز از زمان کاشت گیاهان داخل محلول الیسیتورها قرار گرفتند. از عصاره مخمر در غلظت های 0، 05/0، 1/0 و 2/0 درصد و سولفات مس در غلظت های4، 8، 10 و 16 میکرو مولار تهیه شد. تیمارها یکبار به مدت 8 ساعت و بار دیگر به مدت 18 ساعت بر روی گیاهان اعمال شدند. همچنین برای اعمال تیمار uv، گیاهان یکبار به مدت 8 و بار دیگر به مدت 18 ساعت در معرض اشعه uv-b قرار گرفتند. سپس از گیاهان تیمار شده استخراج rna و ساخت cdna صورت گرفت و real time qrt-pcr انجام شد ومحصولات بر روی ژل آگارز 1 درصد و پس از رنگ آمیزی با اتیدیوم بروماید مورد مشاهده قرار گرفتند. نتایج حاصل از real time qrt-pcr نشان داد که عصاره مخمر در غلظت های 05/0 و 1 درصد به مدت 8 و 16 ساعت میزان بیان این ژن را افزایش می دهد. کلمات کلیدی: الیسیتور، بیان ژن کمی، بیان ژن نیمه کمی، شاهدانه، کانابیدیولیک اسید سنتاز، کانابینوئیدها